Chałupa robotnicza z Bykowiny

przemek

Źródło: [link widoczny dla zalogowanych]

ARCHIWUM
Kończy się budowa chałupy z Bykowiny

Budowa chałupa robotniczej z Bykowiny w skansenie chorzowskim

Dom znajdował się w Bykowinie (obecnie dzielnica Rudy Śląskiej) przy ul. Manifestu Lipcowego 6 (obecnie jest to ulica 11 Listopada). Budynek drewniany został przekazany w 1987 roku na rzecz Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie.
Powierzchnia zabudowy budynku: 81,90 m², wysokość: 6,37 m, kubatura: 368,55 m³, długość: 11,52 ~ 11,76 m, szerokość: 7,14 ~ 7,27 m.
Chałupa została wzniesiona w połowie XIX wieku z drewna w konstrukcji zrębowej.
Budynek szerokofrontowy, dwutraktowy z dwiema dużymi izbami dostępnymi
z sieni i również dostępną z sieni kuchnią. Z obu izb wejście do komór z tyłu budynku. Prawa komora dostępna również z kuchni. W sieni duży piec z kamienia. W kuchni piec kuchenny w prawej izbie piec kaflowy, w lewej przenośny żeleźniak. W izbach i kuchni drewniana podłoga z desek, w sieni podłoga ceglana. Wejście na strych z sieni schodami drewnianymi drabiniastymi, wyżej takie same schody na stryszek. Budynek niepodpiwniczony, jednokondygnacyjny z poddaszem i antresolą. Podmurówka – cokół do poziomu terenu z kamienia polnego, łamanego. Dach drewniany półszczytowy, ostrospadowy. Pokrycie dachu gontowe, w ostatnim czasie papa.
Chałupa drewniana z Bykowiny już niedługo zostanie posadowiona (w połowie zrekonstruowana) na terenie Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie. Budynek mieszkalny znajdzie się w części skansenu przeznaczonej dla obiektów przeniesionych z obszaru przemysłowego Górnego Śląska (GOP), obok zagrody z Panewnik. Początek prac zaplanowano na czerwiec 2006 roku. Oddanie obiektu do ekspozycji zaplanowano na początek 2007 roku. W części chałupy będzie wiejski sklepik wraz z wystawa dawnych towarów i opakowań.

Bykowina

Osada Bykowina była do końca XVII w. przysiółkiem Kochłowic. Wtedy Donnersmarck założył na jej dzisiejszym obszarze wieś o pierwotnej nazwie „Dębowa Kłoda”. Później nazwano ją Bukowiną. Czasem określano jako Bukowinę, przyjmując, że nazwa pochodzi od lasu bukowego. W 1907 r. nadano jej nazwę niemiecką „Friedrichsdorf”. Po przyłączeniu w 1922 r. do Polski wrócono znowu do nazwy Bykowina. W 1950 r. przyłączono Bykowinę do miasta Nowy Bytom, natomiast w 1959 r. przyłączono ją, jako dzielnicę, do Rudy Śląskiej. W latach 1929-88 istniała w Bykowinie fabryka porcelany. Założył ją Richard Czuday na terenach dawnej huty cynku (Huta Franciszka). W 1946 r. fabryka stała się filią fabryki z Bogucic."

Oprac. Damian Adamczak

przemek

Rekonstrukcja chałupy w skansenie (rok 2006)

[link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych]

Obecny wygląd chałupy

[link widoczny dla zalogowanych]

(źródło: [link widoczny dla zalogowanych])

Jarzombek

Cieszy, że bykowińsko chaupa znalazła właściwe i należne miejsce w Skansenie (i jednocześnie żal, że taki los nie spotkał cudnie przecież zachowanej jeszcze 15 lat temu "chaupy od Fricki").

Wydaje mi się tylko (i to raczej część ogólniejszej refleksji), że choć skanseny są instytucjami potrzebnymi i wartościowymi, to jednak nic nie zastąpi naturalnego otoczenia zabytku. Dobrze zachowana drewniana chaupa "na zrąb" budowana, stojąca w dużym mieście okręgu przemysłowego, mówiłaby naprawdę sporo o tym, jaką drogę przeszło to miejsce - na czym polegało i jak wyglądało górnośląskie przechodzenie od małej wsi do dużej przemysłowej osady; jak współistniał ze sobą świat gospodarstwa i świat przemysłu.

Poza tym zastanawia mnie to, czy bykowińsko chaupa była kiedykolwiek w rzeczywistości, "w naturze" kryta szyndziołami (to pewnie pytanie do najstarszych świadków bykowińskiej historii), jak widać to na zdjęciach jej skansenowej renowacji? Czy może (tak czasem bywało) bezpośrednio zamieniono od razu słomianą strzechę dachem pokrytym papą? Może ktoś z Was wie?

Pozdrowienia,
MJ

muniek

Chopy! Jest dobrze Widziołech ta chałupa Jestem dumny Teroz Bykowina mo swój koncek w Górnośląskim Parku Etnograficznym! Brzmi świetnie Zapraszam koniecznie

przemek

Fotografie chałupy wykonane w sierpniu 2007

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Autor: Przemysław Noparlik

Vilkin23

Czy ta chałupka w dalszym ciągu się tam znajduje? Ostatnio nie mogliśmy jej znaleźć

heliphi77

Dołączam się do pytania, mamy ten sam problem ? Coś zostało zmienione ?